“შურობუმუ” - ასე ჰქვია გაზეთს, რომელიც რამდენიმე კვირის წინ განათლების ცენტრმა - “კოლხიდა”გამოსცა. სიმართალე გითხრათ, სამეგრელოში მსგავსი განათლების ცენტრი თუ არსებობდა, ნამდვილად არავინ იცოდა, მაგრამ მას შემდეგ, რაც ზემოხსენებული გაზეთი მთელ სამეგრელოში გავრცელდა, დავვინტერესდი და გამოცემის შინაარსს გავეცანი. როგორც გაირკვა, გაზეთი მეგრულენოვანია და მისი გამომცემლების ძირითადი მიზანია, მეგრულ და სვანურ ენებს მიანიჭოს რეგიონალური ენის სტატუსი.
გაზიარება
[ილია ჩაჩიბაია. 22:38 18-11-2010]
მოკლედ, განათლების ცენტრ “კოლხიდას” ხელმძღვანელს, იურა ღვინჯილიას დავუკავშირდი. ინტერვიუ სკანდალური გამოდგა, რესპონდენტმა მითხრა: “სკოლებში ამიერიდან მეგრულად თუ არ დაიწყება სწავლება და ზუგდიდში მეგრული ტელე-რადიომაუწყებლობა არ დაფუძნდება, შესაძლოა, სამეგრელო საქართველოს გამოეყოს და დამოუკიდებელ სახელმწიფოდ დაიწყოს არსებობა-ო.”
აქვე, ჟურნალ "ღია ბოქლომის" რედაქციის სახელით აღვნიშნავ, რომ მეგრული ენის საწინააღმდეგო ნამდვილად არაფერი გვაქვს, მაგრამ სეპარატისტულ აზრებსა და აზროვნებას მხარს არასოდეს დავუჭერთ. მეგრული არის ერთ–ერთი უძველესი ქართველური ენა, რომელიც დიდი ყურადღების ღირსია, ხოლო საკითხის მიმართ ღვინჯილიასეული მიდგომა არასწორად მიგვაჩნია.
თავად განსაჯეთ, თუ რა საფრთხეს უქმნის საქართველოს ერთიანობას იურა ღვინჯილიასნაირი ხალხის აზროვნება და განათლების ცენტრი „კოლხიდა“. ახლა კი უკომენტაროდ და ზედმეტი შელამაზების გარეშე შემოგთავაზებთ ზესკანდალურ ინტერვიუს.
იურა ღვინჯილია: - არამარტო ხელისუფლება, არამედ საზოგადოებაც გაემიჯნა მეგრულ ენას, ჩვენი ორგანიზაციის მთავარი მიზანია, მეგრული და სვანური ენებისთვის შეიქმნას საკანონმდებლო ბაზა, ანუ ენებს უნდა მიენიჭოს რეგიონალური ენის სტატუსი და მასზე გავრცელდეს ევროპის ქარტიით გათვალისწინებული ნორმები, მაგალითად, როგორიცაა ტელე-რადიომაუწყებლობის არსებობა მეგრულ ენაზე. ამ ეტაპზე ენის შენარჩუნება გადარჩენისთვის ეს იქნებოდა არაჩვეულებრივი გზა.
გაერო-ს დასკვნების მიხედვით არამარტო მეგრული, არამედ ქართული ერიც არის შეტანილი გადაშენების პირას მდგარ ერებს შორის. ამიტომ უნდა ვიბრძოლოთ, რომ არ გადავშენდეთ.
ამასწინათ, ჩავატარეთ აქცია და ქალაქის ქუჩებში გავაკარით პროკლამაციები, სადაც ეწერა - “მოვითხოვთ მეგრულ და სვანურ ენებს მიენიჭოს რეგიონალური ენის სტატუსი“. ამ პროკლამაციების გაკვრის იდეის ავტორად ზოგიერთმა გამოცემამ დაასახელა სამთავრობო წრეები, კონკრეტული გვარებიც იქნა გაჟღერებული: აწ გარდაცვილი პარლამენტარი გრიშა ქობალია და გუბერნატორი ზაზა გოროზია. ვაცხადებთ, რომ ჩვენი ორგანიზაცია არანაირ კავშირში არ არის რომელიმე პოლიტიკურ ძალასთან და მედიის მიერ გვრცელებული ცნობები სიმართლეს არ შეეფერება.
ხომ არ ფიქრობთ, რომ მსგავსი პროკლამაციებისა და გაზეთების დაბეჭვდა გამოიწვევს იმ სცენარის განვითარებას, რაც აფხაზეთში მოხდა. აფხაზებმაც ხომ ასე დაიწყეს ბრძოლა ენის აღიარებისთვის და შემდეგ, დამოუკიდებლად არსებობის სურვილიც გაუჩნდათ?
-ყველაფერი შესაძლებელია. როდესაც არსებობს პრობლემა და მას ყურადღებას არავინ აქცევს, მაშინ შესაძლოა, პრობლემა უმართავი გახდეს, ამიტომ საჭიროა საზოგადოების მეტი აქტიურობა.
გინდათ, რომ სამეგრელო დამოუკიდებელი სახელმწიფო იყოს?! მართლა ზაზა გოროზია გაფინანსებთ?
-თვითდაფინანსებაზე ვართ. თქვენს მიერ დასმული ეს შეკითხვა გულისხმობს, რომ ქართული სახელმწიფო და საზოგადოება ემიჯნება ამ მეტად მნიშვნელოვან პრობლემას.
ფონდებთან და დონორ ორგანიზაციებთან თანამშრომლობთ?
-ეს თემა მეგრული და სვანური ენების აღიარების შესახებ ჯერ-ჯერობით ტაბუდადებულია, ამიტომ საერთაშორისო ორგანიზაციები არ გვეხმარებინ.
იქნებ, იმიტომ გარიდებენ თავს, რომ არ უნდათ მოხდეს იგივე, რაც აფხაზეთში...
-არ შეიძლება, ასეთი მსჯელობით რაიმე პრობლემა გადავწყვიტოთ. არის პრობლემა - მეგრული ენა და მას ყურადღება სჭირდება.
მე მაქვს უფლება, მივიღო ინფორმაცია და განათლება მეგრულ ენაზე.
ანუ ამბობთ, რომ სამეგრელოს სკოლებში სწავლება მეგრულად უნდა მიმდინარეობდეს?
-რა თქმა უნდა, ამის მომხრე ვარ. ჩვენმა შვილებმა სკოლაში განათლება მეგრულ
ენაზე უნდა მიიღონ, ამას არ ვამბობ მხოლოდ მე, ბევრი თანამოაზრე მყავს და თუ საჭირო იქნება, შესაძლოა, ხელმოწერების შეგროვებაც დავიწყოთ.
მოდით, კიდევ ერთ შეკითხვას დაგისვამთ: ხომ არ გსურთ სამეგრელო გამოეყოს საქართველოს და არსებობა გააგრძელოს, როგორც დამოუკიდებელმა სახელმწიფომ?
-არა. ჩვენი მიზანია საქართველოს მეგრელიზაცია.
რას აპირებთ იმ შემთხვევაში, თუ სამეგრლომ მხარი არ დაგიჭირათ?
-ჩვენ არაერთხელ ჩავატარეთ გამოკითხვები, გამოკითხულთა უმრავლესობა მხარს გვიჭერს. მართალია, ძალიან ცოტა ადამიანმა მიიღო გამოკითხვაში მონაწილეობა, მაგრამ ეს მათი კულტურის საქმეა. ჩვენ ვიბრძოლებთ დასახული მიზნის მისაღწევად.
ალბათ, ხალხის დიდი ნაწილი თქვენს ამ წამოწყებას არ დაეთანხმება.
-მაშინ მე საზოგადოებას შევეკითხები: ქართულ სახელმწიფოში უნდა შენარჩუნდეს თუ არა მეგრული და სვანური ენები? სახელმწიფო ვალდებულია თუ არა უზრუნველყოს ამ ენების გადარჩენა შენარჩუნება? სახელმწიფოს სჭირდება თუ არა კანონი?
როდესც ამ კითხვებზე გექნებათ პასუხი მას შემდეგ დავიწყოთ დისკუსია...
გამოქვეყნებულია ჟურნალ "ღია ბოქლომის"
აგვისტო სექტემბრის ნომერში – 2008 წელი.
