"საქართველოს ისეთი დამოუკიდებლობის დღე ჰქონდა, რომელიც ქართველ ერს არასდროს დაავიწყდება და თუ თავმოყვარეობა ჯერ კიდევ შეგვრჩა, არ უნდა ვაპატიოთ", - ამბობს პროფესორი, "სახალხო კრების" აღმასრულებელი საბჭოს წევრი ელიზბარ ჯაველიძე, რომელიც 26 მაისის ღამეს თავისუფლების მოედანზე იმყოფებოდა. იგი აქციაზე მომხდარს "ბართლომეს ღამეს" უწოდებს და დარბევის დეტალებს იხსენებს...
გაზიარება
[ლალი პაპასკირი. 14:52 07-06-2011]
- "სახალხო კრების" აქტივისტების დარბევა რამდენიმე დღით ადრე დაიწყო... აქციის პირველ დღეებში ბათუმში ვიყავი მივლინებით, სადაც ერას მოედანზე ხალხმრავალი აქცია გაიმართა. ეროვნული მოძრაობის შემდეგ ასეთი მასშტაბური აქცია ბათუმს არ ახსოვს... მერე აჭარის ტელევიზიას მივადექით და ღია ეთერი მოვითხოვეთ. შენობის უკანა მხრიდან ქვების სროლა აგვიტეხეს, მერე კი კუნთმაგარი ბიჭები გამოცვივდნენ და დაგვარბიეს. მაშინ ხელკეტებიც არ გვქონდა და პატარა ბიჭები ჩვენს დაცვას შიშველი ხელებით ცდილობდნენ... თუმცა, თბილისური ღამისგან განსხვავებით, კორიდორი გაგვიკეთეს და იქიდან გამოვაღწიეთ. მერე კი მთელი ღამე Aსოფელ-სოფელ დაძრწოდნენ და ადამიანებს აკავებდნენ. 1937 წელი გამახსენდა, ასე მუშაობდა "კაგებე". ბათუმიდან ათასამდე კაცი გამოგვყვა და თბილისში 250-მდე ადამიანმა ჩამოაღწია.
- დანარჩენები სად წავიდნენ?
- დააკავეს... ჩვენ ვიცოდით, ისეთი წინაპირობები იყო, ვიცოდით, 26 მაისის ღამეს რომ დაგვშლიდნენ, მაგრამ ასეთ სისასტიკეს არ ველოდი. ეს იყო ადამიანების სამაგალითო დასჯა, რათა სხვას წინააღმდეგობის გაწევისა და განსხვავებული აზრის გამოთქმის სურვილი არასდროს გასჩენოდა. მიხეილ სააკშვილმა დამოუკიდებლობის დღის წინა ღამეს ქართველ ხალხს ბართლომეს ღამე მოუწყო... ამას მონღოლებიც კი არ აკეთებდნენ. თემურ-ლენგსაც კი ქართველი ერისთვის ასეთი ტკივილი და შეურაცხყოფა არ მიუყენებია... როცა ძლიერი წვიმა წამოვიდა, ქვემოთ, ტრიბუნასთან ვიდექი და ჩემმა ვაჟმა მითხრა, ცოტა ხნით მანქანაში ჩაჯექიო. ჩვენი მანქანა ქაშუეთთან იდგა...
მეგონა, დილას დაგვარბევდნენ და "კრების" ლიდერებს ვამშვიდებდი - დილამდე არაფერი იქნება-მეთქი, მაგრამ როგორც კი 12 საათს რამდენიმე წუთით გადასცდა, მაშინვე მოვიდნენ. მანქანის სარკმლიდან დავინახე სარანჩასავით მომავალი შავი ბრბო. ჯოხებს ფარებზე ახათქუნებდნენ. საზარელი სანახაობა იყო... სასწრაფოდ დავიარეთ და ყველა გასასვლელი ჩაკეტილი დაგვხვდა. შესაძლოა, ვინმეს გადაჭარბებულად მოეჩვენოს, მაგრამ მე 9 აპრილსაც იქ ვიყავი და ის დარბევაც ჩემი თვალით ვნახე - ასეთი რამ როდიონოვის ჯარსაც არ გაუკეთებია. ჩვენ მათ დაუნდობლად ვებრძოდით, მაგრამ ასეთი სისასტიკისთვის სხვა ჯილაგისა და სისხლის ადამიანებმაც ვერ გაგვიმეტეს. თქვენ გგონიათ, მართლა ოთხი ადამიანი შეეწირა იმ დარბევას?!.. 50-მდე ადამიანია დაკარგული... 1989 წელს მერვე პოლკისგან შემდგარმა რაზმმა დაგვარბია, სადაც უპატრონო ბავშვთა სახლიდან აკრეფილი ადამიანები ჰყავდათ.
მათ ადამიანის სიყვარული არ აქვთ, მაგრამ ეს ჩვენი ბიჭები მათზე უარესად იქცეოდნენ... 73 წლის კაცი ვარ და ასეთი არაფერი მინახავს. სახლში რომ მივედი, ვიტირე. მრცხვენოდა იმ კადრების გახსენება, რაც ჩემ თვალწინ დატრიალდა... ჩემთვის ქართველი კაცის გენი, მოდგმა და ხასიათი უცხო ნამდვილად არ არის და მართლა არ მეგონა, თუ ასეთ სისასტიკეს ოდესმე ვნახავდი... არ მეგონა, თუ ქართველ კაცს წაქცეული, ხელფეხშეკრული მოხუცის ცემა შეეძლო. დამწყვდეული მხეციც კი ერთხელ გაჰკრავს კბილს მსხვერპლს, შემდეგ კი ერიდება, ისინი აფთრებივით დასდევდნენ ადამიანებს... ეს ამერიკისგან გადმოიღეს, მაგრამ ამერიკელები ასე მკვლელებსა და რეციდივისტებს ექცევიან. ამათ კი ეს ნახევრად გაგუდული, გაზისგან თვალებამომწვარი ადამიანები დაყარეს ძირს და სიკვდილამდე უხათქუნეს... რეზინის ტყვიებს დამიზნებით გვესროდნენ, რისი უფლებაც არ ჰქონდათ. ნონა გაფრინდაშვილი ცემას აქციის ერთ-ერთმა მონაწილემ გადაარჩინა. ქალბატონი ნინო ბეწვზე გადარჩა. გოგი ქავთარაძეს ყურში მოხვდა რეზინის ტყვია. თქვენს ერთ-ერთ კოლეგას, "ასავალ-დასავალის" ჟურნალისტს, 48 ნატყვიარი აქვს...
- კინოთეატრ "რუსთაველში" თქვენც იყავით. რა ხდებოდა იქ?
- იქ შეყრილი, ხელებგაკოჭილი ადამიანები ისე ჩაატარეს, როგორც ტყვეთა ბანაკებში ხდება ხოლმე. გზადაგზა სასტიკად ამცირებდნენ და შეურაცხყოფას აყენებდნენ... რაც ყველაზე შემზარავია, ვიცი, რომ ქალბატონები გააუპატიურეს, ნამდვილად ვიცი, ასე მოხდა, მაგრამ ამის დამტკიცება ძნელია, რადგან არც ერთი ქართველი ქალბატონი ამას ხმამაღლა ვერ იტყვის. თუმცა, შეიძლება, რაღაც დროის გასვლის შემდეგ აღიარონ კიდეც... ის კი არა, დიდ ბოდიშს გიხდით ამ სიტყვებისთვის, მაგრამ ამბობენ, რომ თავიანთი საშინელი ხელკეტებით 19-20 წლის ბიჭებსაც აუპატიურებდნენ...
- საიდან გაქვთ ეს ინფორმაცია?
- ხალხში არაფერი იმალება. ჯერ სად ხართ, გავა დრო და ისეთი რაღაცები გაირკვევა, შეიძლება, ბევრმა ქართველობაზეც კი თქვას უარი... ჩვენი კრების ერთ-ერთი წარმომადგენელი ჰყვებოდა, დავინახე, მანქანის საბარგულში ორი მიცვალებული ჩადესო... თავისუფლების მოედნიდან ამაღლების ქუჩამდე, სადაც მე ვცხოვრობ, იქამდეც კი იდგნენ სპეცრაზმის ჯგუფები. იქ იჭერდნენ და მანქანებში ყრიდნენ... სახლში ვერ მივედი და მეგობრის სახლს შევაფარე თავი. 50-მდე კაცი დაკარგულია და დარწმუნებული ვარ, მათგან 20-მდე ადამიანი შემოაკვდათ...
- თქვენი აზრით, როგორ შეიძლება უპასუხოს ქართველმა საზოგადოებამ ამ ძალადობას?
- იცით რა მაოცებს, ჩვენს პარლამენტში ამ საშინელებაზე ტაში დაუკრეს - რა სწორად მოიქცა ხელისუფლება, რომ დაარბია პუტინთან შეკრული ადამიანები და მადლობა მათ იმისთვის, რომ რუსეთმა ვერ იზეიმაო!.. როგორც კი ხელისუფლებას გაუჭირდება, მაშინვე დაიწყებს, რომ თურმე ოპოზიციაში რუსეთის აგენტები არიან და დაიწყება ფარული ჩანაწერების სერია. ასე იყო 7 ნოემბერსაც, ნათელაშვილზე, ბერძენიშვილზე, ხაინდრავაზე არაერთი ფილმი გააკეთეს, მაგრამ ამ საქმეს გაგრძელება არ მოჰყოლია. თუ ასეთი რამ მოხდა, წინასწარ რატომ არ დააკავეს, ან მაშინ, ან ახლა?.. თუ ბურჯანაძე-ბიწაძის ოჯახი მართლა გეგმავდა "გრუ"-ს სპეცრაზმის შემოყვანას საქართველოში, დავიჯერო, ვანოს ქსელური აგენტურა გულზე ხელებდაკრეფილი იჯდა? თუ ასე იყო, რატომ? ეს არის მათი ძლიერი პოლიცია?!. რა ლოგიკაა ამის დამალვაში?!. ჩემი პირადი სურვილი იყო და კრების ყველა წევრი ეთანხმებოდა იმ აზრს, რომ სააკაშვილმა, რომელმაც რუსული თვითმფრინავის ხმის გაგონებაზე მიწა ცხვირით თხარა და უცხოელი სტუმარი მიატოვა, აღლუმი არ უნდა ჩაიბაროს... მისმა გენერალიტეტმა უპატრონოდ მიატოვა ჯარისკაცები და 500-მდე პირტიტველა ბიჭი მათი უპასუხისმგებლობის გამო ჩაიხოცა იქ... ან ქართველ ხალხთან მოვიდეს და დაელაპარაკოს, მაგრამ სად აქვს იმის ვაჟკაცობა, რომ ხალხთან გავიდეს და კაცურად დაელაპარაკოს.
- ბატონო ელიზბარ, საზოგადოებაში მოისმენთ, იქ რომ ბევრი ხალხი ყოფილიყო, ხელისუფლება მათ არ დაარბევდაო...
- არ არის ასე, ამას ახლა ის ე.წ. ოპოზიციონერები ამბობენ, ვინც აქციის დარბევის შემდეგ, "ჭკვიანური" გამოსვლებით "თავი გამოჩინა"... მეტი ხალხი რომ გამოსულიყო, უარესი მოხდებოდა, ჭყლეტა დაიწყებოდა და იმას დააბრალებდნენ, მაგრამ პოლიტიკურ სპექტრს რომ მიეღო ამ პროცესებში მონაწილეობა, ხელისუფლება ამდენს ვერ გაბედავდა. ე.წ. "რვიანი", უპასუხისმგებლობას რომ გვაბრალებს, თავად არის უპასუხისმგებლო. არის შემთხვევები, როცა დუმილს ოქროს ფასი აქვს, მაგრამ ასევე არის შემთხვევები, როცა დუმილი ღალატის ტოლფასია. რცხვენოდეთ! მე პოლიტიკოსობაზე თავი არასდროს დამიდია და თუ ვინმე ამ სტატუსით მომიხსენიებს, ეს ჩემთვის შეურაცხმყოფელია. მე ვარ საზოგადო მოღვაწე, რომელსაც თავისი ხალხი და ქვეყანა უყვარს და ამისთვის იღვწის... მათი "დამსახურებით", პოლიტიკურ გვამად ქცეული სააკაშვილი გაცოცხლდა, როცა ადგილობრივ არჩევნებში მიიღეს მონაწილეობა. შემდეგ მადლობაც კი გადაუხადეს, ასე დემოკრატიულად ჯერ საქართველოში არჩევნები არ ჩატარებულაო... ისინი ხალხის ზურგს უკან ხელისუფლებას ეკურკურებიან და ადგილებზე ევაჭრებიან. ახლა მთელი ძალისხმევა მომავალი პარლამენტის არჩევნებისკენ აქვთ მიმართული. ალასანიასთვის პარლამენტში ორი კაცის გაყვანა დიდი გამარჯვება იყო. რა გითხრათ, მე მეცოდებიან ასეთი ადამიანები, რომლებიც ასეთ პატარა რაღაცაზე თამაშობენ...
- "ქართულ პარტიაზე" რას იტყვით?
- არ ვიცი, რა გითხრათ, ზოგადად გულნატკენი ვარ მათზე, იქ არიან ბიჭები, რომელთაც ქვეყანა უყვართ, მაგალითად, გაჩეჩილაძეები... არ ახმაურებენ, მაგრამ ვიცი, რომ იქ დიდი დაპირისპირება იყო. კიწმარიშვილი და ოქრუაშვილი ცალკე ფრთას წარმოადგენენ და სხვა მიზნებით არიან დაკავებული. ეგ თავიდანვე იყო ცნობილი.
- მაშ, რატომ თანამშრომლობდა მათთან "სახალხო კრება?"
- იქ ყველა ერთნაირი არ არის... ვისაც ქვეყანა და სამშობლო უყვარს, იქ იდგა... 27 მაისს კი ირაკლი ალასანია საპროტესტო აქციაზე უსირცხვილოდ გამოვიდა და განაცხადა, ჩვენ ხარისხიანი საზოგადოება შევკრიბეთო... თურმე ის ხალხი, ვისაც არაფრის გამო სცემეს და დააპატიმრეს, უხარისხოები ვყოფილვართ... ეს კაცი სააკაშვილისგან არაფრით განსხვავდება. წლების წინ მანაც ასე დაგვყო კატეგორიებად, - ჩარეცხილები და ჩასარეცხები და ისიც ასე გვიყურებს. ყველაფრის მიუხედავად, ქართველი საზოგადოება ხარისხებად ალასანიას დასაყოფი ნამდვილად არ არის. ის და სააკაშვილი ქართველ ერს საარჩევნო მასალად უყურებენ... შეიძლება, "სახალხო კრებამ" ბევრი შეცდომა დაუშვა, მაგრამ ამ ადამიანებს თავისი ხალხი და ქვეყანა უყვართ.
- კონკრეტულად ვის გულისხმობთ, "კრების" ლიდერებს?
- ყველას, ნონა გაფრინდაშვილს, გოგი ქავთარაძეს, ირაკლი ბათიაშვილს... ნინო ბურჯანაძესაც უყვარს თავისი ქვეყანა, აბა, ასეთი თავგანწირვით შეებრძოლებოდა ამ ასთავიან ურჩხულს?!
- თქვენი აზრით, როგორ შეიძლება საქართველოში პოლიტიკური პროცესები განვითარდეს?
- საზოგადოება, ერი თავად ქმნის თავის მომავალს, ჩვენც ასე უნდა მოვიქცეთ. საბედნიეროდ, ქართველი ხალხიც გამოფხიზლდა და ქლესა და გულწრფელი პოლიტიკოსის გარჩევა ისწავლა... ლამის მთელი საქართველო შემოვიარე და ყველა გვეუბნებოდა, ოღონდ თქვენ არ გვიღალატოთ, არ მიგვატოვოთ, ისევ სახლში არ გაგვაბრუნოთ და ყველანი გვერდში დაგიდგებითო... ახლა გამარჯვებისთვის თქვენც, ჟურნალისტებმაც უნდა იბრძოლოთ. ისე კი არა, ამას წინათ ერთი თქვენი კოლეგა გადაეკიდა ქალბატონ ნონა გაფრინდაშვილს, თქვენ გეცოდინებათ ბადრი ბიწაძე სად არისო, ნონამ საიდან უნდა იცოდეს ბიწაძის ადგილსამყოფელი. ვერ მოვითმინე და შემომელანძღა... რა ვთქვი იმ "ბელა ჩაოზე" ისეთი, მილიონჯერ რომ დაატრიალეს ის კადრი, სადაც ვამბობ, ჩაო და ჯანდაბა ამათ-მეთქი. ავღელდი და წამოვიძახე. ამაზე ცუდი არაფერი მითქვამს მათი მისამართით თუ რა?.. თქვენ არ გეხებათ, მაგრამ იმ სამი ტელევიზიის ჟურნალისტებს სათოფეზე არ ვეკარები, ვანოს აგენტები არიან... რაც შეეხება, სამომავლო გეგმებს, - ამით დამთავრდა სააკაშვილის პოლიტიკოსობა.
- ნინო ბურჯანაძეც "ჰპირდებოდა" ხელისუფლებას, თუ ვერ გავიმარჯვეთ, თითებს დავიკვნეტთო...
- ჰოდა, ნინოს თითები გადაურჩება დაკვნეტას, მაგრამ სააკაშვილს კი მოუწევს ამის გაკეთება... ჰალსტუხი კი აქვს უკვე გასინჯული და ახლა ესეც გასინჯოს. მან პოლიტიკური სამარე გაითხარა. 9 აპრილის ტრაგედიაში ჯუმბერ პატიაშვილი სრულიად უცოდველი იყო, მაგრამ იმას გადაჰყვა, "მკვლელი პატიაშვილის" ძახილით გაუშვეს პოლიტიკიდან.
ჟურნალი "რეიტინგი"
ambebi.ge