9 დეკემბერს ქუთაისის სააპელაციო სასამართლოში პოლიტპატიმარ ვლადიმერ ვახანიას სასამართლო პროცესი გაიმართა. შეგახსენებთ, რომ აკადემიკოსი ვახანია ქართველმა სამართალდამცავებმა 2008 წლის 12 ოქტომბერს იარაღის უკანონოდ შენნახვის და ჟურნალისტისთვის პროფესიული მოვალეობის ხელის შეშლის ბრალდებით დააკავეს. განსასჯელის ადვოკატების ნუგზარ კვარაცხელიას, გია ებრალიძის, ლალი აფციაურის, ილია ლომიას და ლილი გელაშვილის მიერ მოპოვებული მასალების მიხედვით ირკვევა, რომ გაზეთ "სამეგრელოს ქრონიკას" ჟურნალისტმა ლელა ხუბულავამ აუდიოფირი, რომელიც დაკავებულის სახლში ჩხრეკის ჩატარების მიზეზი გახდა, საკუთარი ნებით გადასცა ვლადიმერ ვახანიას. დევნილი აკადენიკოსის დამცველების, ოჯახის წევრების და მოწმეების მტკიცებით კი ოჯახში ცეცხლსასროლი იარაღი სამართალდამცავებმა თავად შეიტანეს და ის ვახანიას საკუთრებად გაასაღეს.
ზუგდიდის რაიონულმა სასამართლომ ბატონ ვლადიმერს 4 წლით თავისუფლების აღკვთა მიუსაჯა.
არანაკლებ ცივსისხლიანი აღმოჩდნენ ქუთაისის სააპელაციო სასამართლოს მოსამართლეები მარინა სირაძე, მარინა იმერლიშვილი და მურთაზ კაპანაძე, რომლებმაც პროცსზე ადვოკატების არცერთი შუამდგომლობა არ დააკმაყოფილეს და ჯანმრთელობის მძიმე მგომარეობით დარბაზში მყოფ ვახანიას, ოჯახის წევრთა კატეგორიული მოთხოვნის მიუხედავად სასმელი წყალი არ მიაწოდეს. ამ ფაქტს განსასჯელის დის ნანი ვახანიას პროტესტი მოჰყვა, ის წყობიდან გამოსული სასამართლოს თავმჯდომარე სამივე მოსამართლეს მისი ძმის მკვლელობის მცდელობაში ადანაშაულებდა. სირაძემ, იმერკლიშვილმა და კაპანაძემ კი მისი სხდომიდან გაძევების გადაწყვეტილება მიიღეს. შოკურ მდგომარეობაში მყოფი ნანი ვახანია მანდატურებმა ძალის გამოყნებით დარბაზიდან გაიყვანეს. ინციდენტი `კონსერვატიული~ პარტიის ლიდერებმა კახა კუკავამ და ზვიად ძიძიგურმაც გააპროტესტეს, მხოლოდ მათი და ადვოკატების ჩარევის შემდეგ მოხდა ვლადიმერ ვახანიას სასმელი წყლით მოსულიერება.
ნანი ვახანია: "მე ვითხოვდი მხოლოდ ერთს ჩემი ძმისთვის მიეცათ წყალი, რადგან ის ძალიან ცუდადაა. ჩემი პროტესტის შემდეგ წყალი დაალევინეს. თუ შესაძლებელი იყო მანმადე რატომ არ დააკმაყოფილეს ეს მოთხოვნა?! ძალიან ძნელია ადამიანმა ეს ყველაფერი მოითმინოს. მაქვს საფუძვიანი ეჭვი, რომ ვლადიმერის მოწამლვა გრძელდება. დაახლოებით ერთი კვირის წინ შევხვდი მას და თავს შედარებით კარგად გრძნობდა, დღეს კი ფერდაკარგული და ბევრად გამხდარია. ეს ჩემთვის მტკივნეულია".
სასამართლო სხდომაზე ბრალდების მხარეს პროკურორი დიმიტრი ხვიტია და სამეგრელო-ზემო სვანეთის საოლქო პროკურორის როლანდ ახალაიას პირველი მოადგილე მამუკა ბალიაშვილი წარმოადგენდნენ. დარბაზში ბალიაშვილის გამოჩენამ კიდევ ერთხელ ცხადყო, რომ საქმე კვლავ საოლქო პროკურორ როლანდ ახალაიას პირად კონტროზლზეა.
განხილვა 3 საათის განმავლობაში მიმდინარეობდა, თუმცა დაცვის მხარემ სახელმწიფო ბრალმდებელთან ვერანაირ შეთანხმება ვერ მიაღწია. ადვოკატ ლალი აფციაურის მიერ დაყენებული შუამდგომლობა აღმკვეთი ღონისძიების გათავისუფლებით შეცვილს თაობაზე მოსამართლეებმა და პროკურორებმა უსაფუძვლოდ მიიჩნიეს, მათ არად ჩააგდეს გუკლის იშემიური სენით დაავადებული და უეცარი სიკვდილის მაღალი რისკის მქონე აკადემიკოსის მძიმე მდგომარეობა, და პროცესი 25 დეკემბრის 12:00 საათამდე გადადეს.
ლალი აფციაური: "დაცვის მხარის მიერ ჩატარებული იქნა სასამართლო სამედიცინო კომისიური ექსპერტიზა, რომლის საფუძველზეც მტკიცებულების სახით მოგვეცა ინფორმაცია, რომლის მიხედვითაც ვლადიმერის სიცოცხლეს სერიოზული საფრთხე ემუქრება. ის გახლავთ პროგნოზულად მძიმე ავადმყოფი. რაც შეეხება დაკავებულის მოწამლვის ფაქტებს, ჩვენ დაახლოებით ერთი თვის განმავლობაში არ მოგვეცა ციხეში ექპერტების შეყვანის საშუალება სასჯელაღსრულების დეპარტამენტი ჯიუტად გვეუბნებოდა უარს ვახანიას გამოკვლევაზე. საქმეში ჩავრიეთ ევროპული სასამართლო, მათ 39 მუხლის რეგლამენტის მიხედვით სახელმწიფოს დაავალეს შეეშვათ სამედიცინო ექსპერტები პატიმართან. ნაწილობრივ დადასტურდა, რომ ვახანიას წამლავდნენ.
გვაქვს ახალი მტკიცებულებები, რომელიც უკვე წარვუდგინეთ ქუთაისის სასამართლოს და იმედს ვიტოვებთ, რომ მათ მიერ მიღებული იქნება სამართლიანი გადაწყვეტილება".
ლილი გელაშვილი: "დღეს იყო მოსამზადებელი სხდომა. მინდა აღვნიშნო, რომ ჯერ არ ვართ სასამართლო გამოძიების ეტაპზე გადასული. 25 დეკემბერს კვლავ გაგრძელდება შუამდგომლობების დაყენება და ვიმედოვნებთ, რომ ყველაფერი კარგად იქნება".
პროცესზე პოლიტიკური პარტიების წარმომადგენლებიც იმყოფებოდნენ, ზვიად ძიძიგურმა კახა კუკავამ და "კონსერვატიული" პარტიის სხვა წევრებმა მოძრაობა "მთლიანი საქართველოს" მომხრეებთან ერთად სასამართლოს შენობსთან მშვიდობიანი საპროტესტო აქციაც გამართეს.
ზვიად ძიძიგური: "ეს პროცესი იყო უსამართლობის ზეიმი. პირადად მე არ მაქვს იმედი, რომ სააპელაციო სასამართლო მიიღებს სამართლიან გადაწყვეტილებას, თუმცა საბოლოო ჯამში ბატონი ვახანია აუცილებლად გამართლდება, რადგან როლანდ ახალიას მიერ ეს საქმე ძალიან ცუდად გახლავთ "შეკერილი". გაყალბებულია მოწმეთა ხელმოწერები, ვახანიასთვის "ჩაგდებულია" იარაღი გვხვდება ბევრი არაკვალიფიციურად შექმნილი მტკიცებულება.
ამ საქმით უნდა დაინტერესდნენ საერთაშორისო ორგანიზაციები. დარწმუნებული ვართ, რომ ისისნი სიმართლეს იტყვიან საქართველოში არსებული მართლმსაჯულების შესახებ.
საჭიროა საზოგადოების აქტიურობა. ეს პოლიტიკური პროცესია, და საქართველოში არსებული რეპრესიების ბრწყინვალე მაგალითი. მოვუწოდებ საზოგადოებრივ ორგანიზაციებს, პოლიტიკურ პარტიებს და რიგით მოქალაქეებს აქტიურად ჩაერთონ პოლიტპატიმარ ვლადიმერ ვახანიას დაცვის საქმეში".
კახა კუკავა: "ეს არის იშვიათი საქმე, აკადემიკოს ვახანიას ბრალად ედება ავტომატური ცეცხლსასროლი იარაღის შენახვა ტარება – ასეთივე ბრალდება ხელისუფლების უამრავ პოლიტიკურ ოპონენტს აქვს წაყენებული. ეს საქმე უნიკალურია იმით, რომ დაცვის მხარეს აქვს ვიდეომტკიცებულება, რომელიც ამტკიცებს ბრალდებულის უდანაშაულობას. ზუგდიდის პროკურატურა აღმოჩნდა ისეთივე უნიჭო მტკიცებულებების განადგურებაში როგორც მათ შექმნაში. როდესაც სამართალდამცავებმა ჩხრეკის დროს დააზიანეს ვახანიას სახლში არსებული დაცვის კამერები, ვერ წაშალეს ის კადრები, რომელიც იქ არსებულ რეალურ სიტუაციას ასახავდა. ვიდეოში ჩანს, რომ ჩხრეკა ჩაატარა 100 მდე ფორმიანმა სპეცრაზმელმა და არა 5-მა გამომძიებელმა, როგორც ამას როლანდ ახალაიას პროკურატურა ამტკიცებს. დღეს ადვოკატებმა სწორედ ეს ჩანაწერი წარადგინეს პროცესზე.
მომდევნო განხილვას ჩვენი თხოვნით დაესწრებიან საერთაშორისო ორგანიზაციების წარმომადგენლები და ვახანიას საქმე შეიძენს საერთაშორისო რეზონანსს. ვიმეორებ, რომ არსებობს უნიკალური ჩანაწერი, სადაც ჩანს თუ როგორ ახორციელებენ ზუგდიდის პოლიციის თანამშრომლები იარაღის "ჩადებას" და ნორმალური სასამართლოს პირობებში უნდა დადგეს ვლადიმერ ვახანიას გამამართლებელი გადაწყვეტილება".
პროცესის დასრულების შემდეგ "ასავალ დასავალმა" ვლადიმერ ვახანიასთვის რამოდენიმე კითხვის დასმა მოახერხა.
–ბატონო ვლადიმერ რას იტყვით დღევანდელ პროცესზე?
–ძნელია რამის თქმა.
–როგორ ფიქრობთ გაგამართლებენ?
–ვნახოთ, ეტაპობრივად მიმდინარეობს ყველაფერი.
მხრების აჩეჩვით გვიპასუხა ფერდაკარგულმა აკადემიკოსმა და მიუხედავად დიდი სურვილისა ჩვენთან საუბარი გაეგრძელებინა ბადრაგის კატეგორიულ მოთხოვნას დაემორჩილა...