აფრასიძეების უფლებების დამცველმა ადვოკატმა, მალხაზ ჯანგირაშვილმა, საქართველოს მთავარ პროკურატურას განცხადებით მიმართა, რომელშიც იგი საქართველოს მთავარ პროკურორს, მურთაზ ზოდელავას სთხოვს, სისხლის სამართლის საქმის გამოძიება დაიწყოს, მიხეილ სააკაშვილის მიერ 2 სექტემბერს გაკეთებულ ამ განცხადებაზე:”მე მინდა დავადასტურო, რომ მე გავეცი მესტიას დაპატრონებული ბანდიტების განადგურების ბრძანება და მე ამას არ ვნანობ, არც ერთი წამით. ეს იყო აფრასიძეების ბანდა, რომელიც აკონტროლებდა მთელ სვანეთს, რომელიც გამაგრებული იყო, ჯერ კიდევ საბჭოთა დროიდან, მაღალ კოშკში და ჩემი ბრძანებით, ჩვენი ვერტმფრენებიდან, მათ შორის რაკეტებიდან, გახსნილი იქნა ცეცხლი; განადგურდნენ კოშკები და მათ შორის ბანდიტებიც განადგურდნენ და ეს იყო სწორი გადაწყვეტილება”.
შეგახსენებთ, რომ 2004 წლის 24 მარტს, მესტიის რაიონის სოფელ ეცერში ჩატარებული სპეცოპერაციისას, მამა-შვილი - ევგენი და ომეხ აფრასიძეები დაიღუპნენ, ხოლო გოჩა და შმაგი აფრასიძეები დააპატიმრეს.
პროკურატურაში 6 ნოემბერს შეტანილი განცხადებასთან დაკავშირებით პრესა.გე შეხვდა და ესაუბრა აფრასიძეების უფლებების დამცველ ადვოკატს, მალხაზ ჯანგირაშვილს.
მალხაზ ჯანგირაშვილი:მიხეილ სააკაშვილის მიერ, 2 სექტემბერს გაკეთებული განცხადების საფუძველზე, მოვითხოვ დაიწყოს სსს-ის გამოძიება და თავდაპირველი საგამოძიებო მოქმედების ჩატარების შესახებ, მთავარმა პროკურატურამ მიმართოს საქართველოს პარლამენტს, რათა განხორციელდეს მიხეილ სააკაშვილის, ვანო მერაბიშვილის, ზურაბ ადეიშვილის და გიორგი ბარამიძის იმპიჩმენტის პროცედურა და შესაძლებელი გახდეს, მათი ბრალდებულის სახით პასუხისგებაში მიცემა, რამდენადაც სახეზეა ამ ადამიანების მიერ, აშკარა დანაშაულის ჩადენა, უშუალოდ სააკაშვილის მიერ გაკეთებული აღიარებითი განცხადებიდან, რომელშიც სააკაშვილი ამბობს, რომ პირადად მან გასცა ბრძანება დაებომბათ და გაენადგურებინათ აფრასიძეები, ცეცხლი გაეხსნათ მათთვის ვერტმფრენებიდან.
ეს განცხადება იმას ნიშნავს, რომ სააკაშვილი იყო აფრასიძეების მკვლელობის ორგანიზატორი. ამ განცხადებით აშკარა გახდა, რომ ის თავდაპირველი ვერსია, თითქოსდა ე.წ. სპეცოპერაცია მიმალვაში მყოფი პირების გამოვლენა-დაკავების მიზნით ჩატარდა, იყო ფიქცია და რეალურად, ამხელა შეიარაღებული შენაერთები, სვანეთში აფრასიძეების დაბომბვისა და განადგურებისთვის გადაისროლეს. ეს არის განზრახ მკვლელობა, დამამძიმებელ გარემოებებში. მთავარ პროკურატურაში შეტანილ განცხადებაში, დაკონკრეტებულიცაა, რა კონკრეტულ პუნქტებთან გვაქვს საქმე.
იქნებ ჩამოთვალოთ ეს პუნქტები.
- სახეზეა მძიმე და განსაკუთრებით მძიმე სისხლის სამართლის დანაშაულები; მათ შორის, კაცობრიობის წინააღმდეგ ჩადენილი დანაშაული, რომლის სანქციაც არის 12-დან 20 წლამდე პატიმრობა, ან უვადო თავისუფლების აღკვეთა.
რა ეტაპებია გასავლელი იმისთვის, რომ უმაღლესი თანამდებობის პირები პასუხისგებაში მისცენ?
- სწორედ იმის გამო, რომ ეს ადამიანები უმაღლესი პოლიტიკური თანამდებობის პირები არიან, მათი სისხლის სამართლის პასუხისგებაში მიცემა არ შეიძლება, იმუნიტეტი იცავთ, მაგრამ, ვინაიდან სახეზეა მათ მიერ სისხლის სამართლის დანაშაულის ჩადენის აშკარა ნიშნები, პროკურატურამ პარლამენტს იმპიჩმენტის განხორციელების მიზნით უნდა მიმართოს და პარლამენტის ერთმა მესამედმა, ამ პროცედურის ჩატარებას მხარი უნდა დაუჭიროს, ხოლო შემდეგ, დასკვნა უზენაესმა სასამართლომ უნდა გასცეს და იმ შემთხვევაში, თუ ჩაითვალა, რომ მათ ქმედებაში ნამდვილად არის დანაშაულის ნიშნები, უნდა განხორციელდეს იმპიჩმენტი, რომელსაც პრეზიდენტის შემთხვევაში, თუ არ ვცდები, მხარი ორმა მესამედმა უნდა დაუჭიროს, ხოლო, მინისტრების შემთხვევაში – უმრავლესობამ.
რეალურად მიგაჩნიათ, ამ პროცედურების გავლა?
- რეალურად მიმაჩნია თუ არა, ეს სხვა საქმეა. მე, როგორც ადვოკატი და როგორც მოქალაქე, ვალდებული ვარ ის სამართლებრივი ნაბიჯები გადავდგა, რაც ჩემი მოვალეობიდან გამომდინარე, აუცილებლად მიმაჩნია. ყველა ადამიანმა უნდა გადადგას ის ნაბიჯები, რომელიც მის მოვალეობაში შედის. დანარჩენს უკვე საზოგადოება, ისტორია და ამავე დროს, სისხლის სამართლის კანონი განსჯის, რომელიც ყველა ადამიანთან მიმართებაში, ასე თუ ისე, ცხოვრების გარკვეულ ნაწილში ჩასაფრებულია. სააკაშვილს იმუნიტეტი 2013 წლამდე იცავს და ვიმედოვნებ, რომ საქართველო, როგორც ქვეყანა, 2013-ის მერე ისევ იარსებებს და კანონთან მიმართებაში ყველა თანასწორი იქნება.
რამდენი წლით პატიმრობა ემუქრება სააკაშვილს, თუ დაადგენენ, რომ აფრასიძეების საქმეში დამნაშავეა?
- 109-ე მუხლიდან (განზრახ მკვლელობა, დამამძიმებელ გარემოებებში) სახეზეა 5 პუნქტის აშკარა ნიშნები და მათი შეკრებით, სააკაშვილის მიმართ, სასჯელთა მინიმუმთა შეკრებით 85 წელი გამოდის, ხოლო მაქსიმუმთა შეკრებით - 105 წელი და პლუს ამას, ორი უვადო თავისუფლების აღკვეთა. ამას თუ დავამატებთ კაცობრიობის წინააღმდეგ ჩადენილ დამნაშაულს, რომელიც 408-ე მუხლშია წარმოდგენილი და ითვალისწინებს 12-დან 20 წლამდე თავისუფლების აღკვეთას და ასევე უვადო თავისუფლების აღკვეთას, გამოვა უვადო თავისუფლების აღკვეთა.
გარდა ამისა, იმ ადამიანებმა, რომლებიც ამ ე.წ. სპეცოპერაციაში უშუალოდ მონაწილეობდნენ, სავარაუდოდ 20-ზე მეტი სს-ის დანაშაული ჩაიდინეს. მათ შორის: ცემა, წამება, არაადამიანური მოპყრობა, განზრახ უკანონო დაკავება, განზრახ უკანონო დაპატიმრება, სიცოცხლის მოსპობა გაუფრთხილებლობით, განზრახ მკვლელობა, ყაჩაღობა (აფრასიძეების სახლს სანამ გადაწვავდნენ, იქიდან ნივთები გამოიტანეს), სხვისი ნივთის დაზიანება და ასე შემდეგ. ამ მუხლების ჩამონათვალით მკითხველს აღარ გადავღლი.
თქვენი აზრით, როგორ მოიქცევა პროკურატურა?
- ცხადია, ამ საკითხის სრულ იგნორირებას მოახდენს, მაგრამ, ეს არაფერს ნიშნავს - მოგეხსენებათ, ეს საქმე უკვე ევროსასამართლოშია. ჩვენ, რა თქმა უნდა, ამ მასალებს იქაც წარვადგენთ.
იქნებ, კიდეე ერთხელ, მოკლედ მოგვიყვეთ ეცერში ჩატარებულ სპეცოპერაციაზე?
- რეალურად, ეს იყო არა სპეცოპერაცია, არამედ, სამხედრო ოპერაცია, რომელშიც მონაწილეობდნენ: შსს-ს გულუას სახელობის სპეციალური დანიშნულების რაზმი, შსს-ს შინაგანი ჯარების სპეცრაზმი, უშიშროების სამინისტროს ანტიტერორისტული ცენტრის სპეციალური დანიშნულების რაზმი, ასევე სამეგრელო-ზემო სვანეთის სამხარეო პოლიციის მთელი პირადი შემადგენლობა და 12 ამერიკული და 8 რუსული ტიპის სამხედრო ვერტმფრენი.
ამ სპეცოპერაციას უშუალოდ ადგილზე ხელმძღვანელობდნენ: იმჟამინდელი შს მინისტრი გიორგი ბარამიძე, უშიშროების მინისტრი ზურაბ ადეიშვილი და უშიშროების საბჭოს მდივანი ვანო მერაბიშვილი და 2 სექტემბრის შემდეგ, ჩვენთვის უკვე ცნობილი გახდა, რომ ამ ადამიანებს უშუალოდ მიხეილ სააკაშვილისგან ჰქონდათ აფრასიძეების დაბომბვის და განადგურების დავალება მიღებული. ვვარაუდობ, რომ შესაბამისი ბრძანება მათ პირველ პირში მიიღეს და შეასრულეს. ბარამიძე, ადეიშვილი და მერაბიშვილი ამ ბრძანების შესრულების პირდაპირი თანამონაწილეები არიან, ანუ მკვლელობაში თანამონაწილეობა ცალსახაა.
ცეცხლის გახსნის შემდეგ, ცეცხლის არეალში მოექცა არა მარტო აფრასიძეების ოჯახი, შეცდომით ცეცხლი გაუხსნეს, გვერდით მეზობლების საცხოვრებელ სახლებს. შიშისგან გარდაიცვალა აფრასიძეების ხანდაზმული მეზობელი, ნინა გურჩიანი. შმაგი აფრასიძის მეუღლე სულიერად დაავადდა. ამ ცეცხლის გახსნის პარალელურად, მთელი უბნის ოკუპირება მოახდინეს. სახლებიდან ყველა მამაკაცი გამოიყვანეს, დააკავეს და შეყარეს დადეშქელიანების კოშკში. ესაა იმ სოფელში მდებარე ერთადერთი კოშკი. მამაკაცები 12 საათი დაკავებული ჰყავდათ. შემდეგ 20 მათგანი გამოარჩიეს, ჯვარზენის პოლიციაში წაიყვანეს და მეორე დღემდე იქ ჰყავდათ დაკავებული.
აფრასიძეების მიმართ არნახული სისასტიკე განხორციელდა - შტურმით აიღეს მათი ორივე საცხოვრებელი სახლი, ხელბორკილდადებული ომეხ აფრასიძე სახლიდან გამოიყვანეს და მეზობელ გურჩიანის ეზოსთან დახვრიტეს. სხვადასხვა კალიბრის იარაღიდან იმდენი ნატყვიარი ჰქონდა, რომ დათვლა შეუძლებელი აღმოჩნდა. ნატყვიარი შუბლზეც ჰქონდა, რაც საკონტროლო გასროლის განხორციელებას ადასტურებს. ზურგში დანით მიყენებული ჭრილობები ჰქონდა. თითი, რომელზეც ოქროს ბეჭედი ეკეთა – მოჭრილი. ყელზე და კისერზე ნაიარევი, ნაჭდევი ეტყობოდა, რომელიც ოქროს ძეკვის მოგლეჯვის შედეგად დარჩა.
ევგენი აფრასიძე სროლის დაწყებისთანავე, დანებების ნიშნად ხელებაწეული გამოვიდა, მაგრამ, მას სნაიპერმა ესროლა, მძიმედ დაჭრა და დაჭრილი სახლში გოჩა აფრასიძემ შეიყვანა. როდესაც სპეცრაზმმელებმა სახლი შტურმით აიღეს და დაკავებულები გარეთ გამოიყვანეს, დაჭრილი ევგენი აფრასიძე სახლში დატოვეს. ნივთების გამოტანის შემდეგ სახლს ცეცხლი მოუკიდეს და მეზობლებს არ მისცეს უფლება სულთმობრძავი ევგენი აფრასიძე გამოეყვანათ. იგი სახლთან ერთად დაიწვა.
გოჩა აფრასიძე დააკავეს და ხელბორკილდადებულს ფილტვის არეში დანით 3 გამჭოლი ჭრილობა მიაყენეს. იგი გარდაცვლილი ეგონათ და სწორედ ამან იხსნა მისი სიცოცხლე.
რა მუხლით გაასამართლეს ცოცხლად გადარჩენილები?
- ამჟამად, გოჩა და შმაგი აფრასიძეები, ასევე ვლადიმერ მურავიოვი (რომელიც იყო მიუსაფარი და ამ ოჯახში ჰქონდა თავი შეფარებული. მას არამართებულად მოიხსენიებენ, როგორც მოსამსახურეს) არიან უკანონო პატიმრები. ისინი მკვლელობის მცდელობის მუხლით გაასამართლეს. ამ განაჩენის უკანონობა ერთი წინადადებით შემიძლია დავამტკიცო - აფრასიძეების ოჯახის არც ერთი წევრისგან არ ამოუღიათ ცეცხლსასროლი იარაღი. ეს უაღრესად მნიშვნელოვანი გარემოებაა, ვინაიდან განაჩენში წერია, რომ ორი აფრასიძე ლიკვიდირებულ იქნა წინააღმდეგობის გაწევისას. გარდაცვლილი ადამიანები იარაღს ვერსად დამალავდნენ. განაჩენში ისიც წერია, რომ გოჩა და შმაგი აფრასიძეები და ვლადიმერ მურავიოვი პოლიციელებმა განაიარაღეს და დააკავეს. განიარაღების პროცესში, იარაღი ხომ უნდა გადასულიყო განმაირაღებელთა ხელში?!
თავდასხმის დროს ოჯახში იმყოფებოდა 3 ქალი და 4 მცირეწლოვანი ბავშვი: 12 წლის გიორგი, 11 წლის ლაშა, 9 წლის ომეხი და 6 წლის ლედი.
სპეცოპერაციის შემდეგ ბარამიძემ დაკავებული მამაკაცების მეუღლეებს მართლა მოსთხოვა კუბდარი გამიკეთეთო?
- ეს სიმართლეა. ამ კუბდარის საკითხმა გადაფარა ის, რომ ამ სისხლიან აქციას 3 უმაღლესი პოლიტიკური თანამდებობის პირი ესწრებოდა; ამ კუბდარის გამო, საზოგადოებას გაეპარა ის, რომ ეს ადამიანები განზრახ მკვლელობას ხელმძღვანელობდნენ, დამამძიმებელ გარემოებაში. საზოგადოების მხრიდან მათ მიმართ მხოლოდ მორალური გაკიცხვა მოხდა, თითქოსდა არაადეკვატური და გადამეტებული ზომების გამოყენებასთან მიმართებაში. რეალურად ეს იყო უმძიმესი სიხლის სამართლის დანაშაულების მთელი ნუსხა.
[ნინო მიქიაშვილი, presa.ge]
